DE GESCHIEDENIS VAN HET COMPUTERVIRUS

1949

Wiskundige John von Neumann houdt een lezing over computerprogramma’s die zichzelf zouden kunnen reproduceren. Zijn doel is om een machine te ontwerpen die zichzelf kan kopiëren zoals dat ook in de natuur gebeurt.

Von Neumann zet zijn theorie uiteen in een boek: The Theory of Self-Reproducing Automata. Het wordt gezien als het eerste boek waarin het eerste ontwerp voor een computervirus wordt uitgelegd.

1971

De theorie van Neumann wordt praktijk: Bob Thomas, IT-engineer bij BBN ontwikkelt Creeper voor een demonstratie van een mobiele toepassing. Software die automatisch kan overspringen van computer naar computer in een netwerk. Als een computer eenmaal geïnfecteerd was, verscheen de zin ‘I am the Creeper, catch me if you can!’ op het scherm.

1972

De collega van Bob, Ray Tomlinson, bouwt op Creeper verder en zorgt ervoor dat het ‘virus’ niet alleen naar andere computers kan overspringen maar zich ook kan vermenigvuldigen. Bij elke verhuizing laat hij een kopie van zichzelf achter. Omdat Ray niet wil dat het virus een eigen leven gaat leiden, ontwikkelt hij Reaper. Reaper at Creeper op en maakte daarmee de computer weer schoon. Hiermee is Ray Tomlinson niet alleen de grondlegger van het virus, maar ook van het antivirus.

1982

Het eerste virus dat zich buiten een gesloten systeem en dus ‘in het wild’ verspreidde is Elk Cloner. Geschreven als grap door de toen 15-jarige scholier Rich Skrenta. De grap was dat wanneer je voor de 50^ste keer probeerde een spel te starten met een (geïnfecteerde) floppydisk, het beeld op zwart ging en er vervolgens een gedicht verscheen.
Andere floppy’s die je in je daarna computer deed werden ook geïnfecteerd en doordat spelletjes veelvuldig werden gedeeld kon het virus zich makkelijk verspreiden.

1984

Informaticus Fred Cohen schreef het eerste wetenschappelijke artikel over programma’s die computers kunnen infecteren. Hij lanceert de term 'computervirus'. Ondertussen is het computergebruik en ook het aantal – redelijk ongevaarlijke maar wel vervelende - virussen wereldwijd aan het toenemen.

Zo was daar het Jeruzalem-virus, dat alle geïnfecteerde computers op iedere vrijdag de 13e compleet onbruikbaar maakte. Het Pong-virus, dat deed alsof de computer een pong-spelletje speelde. En niet te vergeten het Stoned-virus dat meldingen gaf als “Your PC is now Stoned” en “Legalise Marijuana”.

1986

En toen kwam het Brain-virus. Het eerste virus dat gebruik maakte van een kwetsbaarheid in het besturingssysteem van Microsoft. Maar dit was niet als zodanig bedoeld. De broers Farooq Alvi ontwikkelden het virus om te voorkomen dat hun medische software illegaal werd gebruikt. Het virus zorgde ervoor dat ze de 'geïnfecteerde' apparaten konden traceren.

1987

Hierna werd er flink op los geëxperimenteerd en de eerste moedwillige actie is een feit. Het Vienna-virus. Bedacht om alleen mensen met DOS-apparatuur tot last te zijn. Gegevens werden beschadigd en bestanden kapot gemaakt. Dit werd zo’n probleem dat een slimme jongen de opdracht kreeg om het op te lossen. Bernd Fix, what’s in a name, schreef een programma waarmee het virus kon worden gedetecteerd en vernietigd. Het eerste antivirusprogramma was geboren.

1988

In dit jaar wordt de eerste persoon beschuldigd van het misbruiken van de Computer Fraud and Abuse Act 1984. Robert T. Morris komt met de Internet Worm en laat meer dan 6000 Unix-computers crashen waaronder die van NASA, universiteiten en militaire bases. Het virus deed in principe niets anders dan een overload aan computerverkeer genereren maar het heeft de manier waarop we naar dreigingen en het beschermen van een computernetwerk kijken, flink veranderd.

1989

De eerste actie om met een computervirus geld te verdienen dient zich aan. De hobby-tijd is voorbij en die van de ransomware is begonnen. Joseph Popp verspreidt AIDS. Deze wat verwarrende naam staat ook wel bekend als Aids Info Disk of PC Cyborg Trojan. Dit bestand verbergt na 90 x opstarten al je bestanden en die komen pas weer tevoorschijn nadat je een bedrag hebt overgemaakt aan Joseph.

1992

Het Michelangelo-virus wordt losgelaten. Een verwoestende worm die zich via floppy of diskette verspreidde maar pas tot vernietiging van de computer over zou gaan op de verjaardag van Michelangelo: 6 maart.

Wellicht niet geheel toevallig was John McAfee   – de oprichter van, jawel -  een van de computerexperts die geloofde dat er na 6 maart miljoenen computers zouden zijn geïnfecteerd. Die voorspelde ‘digitale apocalyps’ mondde uit in slechts 20.000 besmettingen. 

1999

We gebruiken ondertussen internet en zijn nog wat onwennig aan het e-mailen met Outlook wanneer de eerste malware zich aandient. Het Melissa-virus, vermoemd naar een stripper in Florida door de programmeur David Lee Smith. Vermomd als een belangrijk bericht verspreidt het virus zich via Word door een document met een e-mail mee te sturen. Het begeleidend schrijven zag er betrouwbaar uit: “Hier is het document waar je om vroeg”. Door te klikken op het document werd het bericht doorgestuurd naar de eerste 50 personen uit het adresboek. Een kettingreactie volgde. Het virus maakt niets kapot maar heeft wel veel andere malware-aanvallen geïnspireerd. 

2000

Het ILOVEYOU-virus doet daar een schepje bovenop en weet binnen enkele uren miljoenen computers te infecteren door middel van een nepmail. De slachtoffers ontvingen een bericht met het onderwerp ‘I love you’ met een liefdesbrief. Door op de brief te klikken overschreef de worm bestanden met een kopie van zichzelf en stuurde dat door. De schade was ongekend. Nog steeds een van de grootste malware-acties ever.

Hierna zijn nog vele virussen losgelaten en vinden wormen hun weg via downloads. De ergste zijn Code Red en Klez in 2001, Mydoom, Sobig en Slammer in 2003 en Zeus in 2007.

2013

Een nieuwe vorm van ransomware steekt de kop op: het CryptoLocker-virus. Deze malware verspreidt zich via e-mail, links en besmette websites en versleutelt al je bestanden. Na betaling krijg je de sleutel. De hoogste piek was in 2017 maar het is nog steeds actueel.